Tái chế và tái sử dụng thảm cao su đã qua sử dụng

Đôi nét về thảm cao su

Thảm cao su là sản phẩm trải sàn linh hoạt được thiết kế để cung cấp sự thoải mái và an toàn trong nhiều môi trường và tình huống khác nhau, thường được làm từ hợp chất cao su tự nhiên hoặc cao su tổng hợp. Cao su tự nhiên được sản xuất từ sữa cao su của cây cao su para, trong khi cao su tổng hợp được sản xuất thông qua quy trình hóa học và sử dụng nhiên liệu từ dầu mỏ.

Có rất nhiều loại thảm cao su khác nhau với các công dụng khác nhau như thảm chống mỏi, thảm chống nước, thảm chịu lực,... Ví dụ, với thảm chống mỏi, loại thảm này hỗ trợ tính năng đệm giúp giảm căng thẳng cho bàn chân, cẳng chân và lưng, phù hợp với các công việc cần phải đứng lâu. Hoặc thảm chống nước bằng cao su được thiết kế để có độ bền cao với bề mặt chống trơn trượt phù hợp cho môi trường ẩm ướt.

Tuy nhiên, tác động đến môi trường của những chiếc thảm này đang là một vấn đề đang ngày càng được quan tâm. Khi thảm cao su đến cuối vòng đời, chúng thường bị vứt tại các khu vực chôn lấp rác, làm gia tăng lượng rác thải. Bằng cách tái chế cao su, bạn có thể giảm tác động của chúng và góp phần thúc đẩy việc xử lý rác thải một cách bền vững hơn.

Tại sao nên tái chế thảm cao su?

Tái chế thảm cao su cho phép bạn biến đổi những chiếc thảm đã qua sử dụng thành các sản phẩm cao su mới và hữu ích thay vì vứt chúng trong khu vực chôn lấp rác. Như vậy, chúng trở thành một giải pháp thân thiện với môi trường, có thể giảm đáng kể lượng rác thải và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Thảm cao su cũng có thể được tạo ra từ cao su đã tái chế. Nhiều loại thảm và sàn cao su tái chế được tạo ra từ lốp xe cũ, giúp giảm thiểu lượng rác thải trong các khu vực chôn lấp. Vì thảm cao su tái chế bền hơn so với thảm cao su tự nhiên nên thảm cao su tái chế thường được sử dụng cho phòng gym, trường học, chuồng thú cưng và trong các ngành công nghiệp. Thảm cao su tái chế có thể được sử dụng lên đến 20 năm trước khi cần thay thế.

Tóm lại, khi đưa những chiếc thảm cao su đã qua sử dụng đến các cơ sở tái chế và biến chúng thành sản phẩm mới, bạn đã góp phần giảm thiểu rác thải và giảm tiêu thụ nguyên liệu mới. Đồng thời, như đã nêu trên, cao su tái chế có độ bền cao, góp phần làm tăng tuổi thọ cho sản phẩm mới.

Những loại thảm cao su có thể được tái chế

Mỗi loại cao su đều có những đặc tính riêng biệt nên quy trình tái chế cũng sẽ có những khác biệt. Những loại thảm cao su có thể tái chế bao gồm:

• Thảm cao su tự nhiên: Thảm cao su tự nhiên được làm từ cao su tự nhiên có trong cây cao su para. Vì có nhiều người bị dị ứng với cao su tự nhiên nên loại thảm này thường không được sử dụng ở không gian có nhiều người qua lại như phòng gym hoặc trường học.

  

• Thảm cao su tổng hợp: Thảm cao su tổng hợp được sử dụng phổ biến hơn vì nó loại bỏ được các nhược điểm của thảm cao su tự nhiên, đồng thời vẫn giữ được độ dẻo dai và độ bền nhờ được làm từ dầu mỏ. Bạn có thể bắt gặp loại thảm này ở phòng gym, thảm cao su sân chơi, thảm trải hành lang,... Thảm cao su tổng hợp có tuổi thọ lâu hơn so với các loại thảm khác và có thể tái chế dễ dàng khi không còn sử dụng.

  

Những sản phẩm tái chế hoặc tái sử dụng từ thảm cao su

Sản phẩm tái chế từ thảm cao su ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày

Cao su tái chế đang được sử dụng trong ngày càng nhiều sản phẩm khác nhau. Thảm cao su có thể được tái sử dụng làm lớp đệm bảo vệ cho nội thất hoặc các phương tiện, làm thảm đặt ngoài cửa để để giày, làm lối thoát nước cho các giàn cây hoặc áp dụng cho những bề mặt chống trơn trượt cho khu vực cắm trại hoặc trên thuyền. 

Bên cạnh đó, thảm cao su có thể được tái sử dụng hoặc tái chế để sử dụng trong chăn nuôi, ứng dụng phổ biến nhất là làm thảm trải sàn của chuồng động vật để giữ cho sàn sạch sẽ hoặc để bảo vệ động vật. Thảm cao su mới có thể khá đắt đỏ và hầu hết các trung tâm bảo trợ động vật hoặc đơn vị chăn nuôi sẽ không lựa chọn loại sản phẩm này.

Bạn cũng có thể cắt một phần thảm cao su ra và để trong cốp xe phòng trường hợp bộ phận nào đó của xe bị rò rỉ thì bạn có thể dùng miếng cao su cũ từ thảm cao su để lau dọn sạch sẽ. Các tấm cao su tái chế có thể được sản xuất thành nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, bao gồm cuộn, thảm và gạch cao su có thể sử dụng cả trong nhà và ngoài trời. 

Các tấm cao su tái chế không nên được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu sử dụng dầu hoặc hóa chất. Tiếp xúc với các chất này có thể gây hại và phá hủy cao su tái chế. Tuy nhiên, dù có nhược điểm này, việc thi công thảm cao su tái chế vẫn được lựa chọn nhiều hơn so với cao su tổng hợp do chúng có giá cả phải chăng và ít tác động đến môi trường hơn.

Sản phẩm tái chế từ thảm cao su từ phương pháp nhiệt phân

Với biện pháp tái chế bằng nhiệt phân (nêu ở phần sau),người ta có thể tái chế thảm cao su thành dầu sinh học, than sinh học và khí tổng hợp.

• Dầu dầu sinh học đang được nghiên cứu như một nguyên liệu thay thế tiềm năng cho các nhiên liệu từ dầu mỏ. Nó có thể được sử dụng làm nhiên liệu nồi hơi hoặc được tinh lọc thành nhiên liệu vận tải bền vững. 

• Than sinh học có thể được sử dụng làm chất phụ gia cho đất nông nghiệp để cải thiện khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng của đất, cũng như ngăn thoát nước và xói mòn. Có lẽ điều kỳ diệu nhất của than sinh học là có thể giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu toàn cầu thông qua lưu trữ carbon. 

• Khí tổng hợp cũng có thể được chuyển thành các hợp chất hóa học và có thể sử dụng làm nhiên liệu.

Phương pháp tái chế thảm cao su

Tái chế là điều chúng ta đều đã quen thuộc từ nhỏ đến lớn. Nó bao gồm việc các đơn vị tái chế thu thập các chất thải, sắp xếp chúng bằng quy trình tách riêng và xử lý chúng để chuyển đổi thành sản phẩm mới, giảm tiêu thụ nguyên liệu mới và giảm lượng rác thải tích tụ ngoài môi trường.

Tuy nhiên, khả năng tái chế của các vật liệu khác nhau, bao gồm cao su, sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố và thành phần của vật liệu. Một số vật liệu, như thủy tinh và nhôm, có thể được nung lại và tái tạo mà không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng. Các vật liệu khác, chẳng hạn như một số loại nhựa và cao su, có thể cần một quy trình tái chế khác tùy theo thành phần của chúng.

Để tái chế thảm cao su, chúng ta có thể áp dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để biến những tấm thảm cũ, đã qua sử dụng hoặc hư hỏng thành các sản phẩm cao su tái chế mới. Những kỹ thuật này đều hoạt động theo nguyên lý phá vỡ vật liệu cao su bạn đầu và loại bỏ tạp chất, cho phép nó được xử lý và tái sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Quá trình tách này thường cần áp dụng lần lượt nhiều phương pháp khác nhau với từng công đoạn tương ứng. 

Một số công đoạn sẽ thực hiện các thao tác mang tính cơ học, trong khi các công đoạn khác sẽ mang tính hóa học nhiều hơn nhưng tất cả đều nhằm mục đích tách cao su ra khỏi thảm cao su cũ để có thể sử dụng cho các sản phẩm từ cao su và các ứng dụng khác. Các quy trình này khá cơ bản, đơn giản và không đòi hỏi các biện pháp phức tạp, khiến chúng trở thành những phương pháp được ưa chuộng trong việc tái chế cao su. 

Phương pháp tái chế cơ học

Phương pháp tái chế cơ học bao gồm việc phân mảnh các tấm thảm cao su thành các mảnh nhỏ hơn, giúp các quá trình xử lý tiếp theo diễn ra dễ dàng hơn. Có hai phương pháp tái chế cơ học tiêu chuẩn được sử dụng cho thảm cao su, bao gồm:

• Băm nhỏ và tạo hạt: Quy trình băm nhỏ và tạo hạt tập trung vào việc cắt các tấm cao su thành các hạt nhỏ hơn và giúp các quá trình tái chế sau đó diễn ra dễ dàng và thuận lợi hơn. Các tấm thảm cao su được đưa vào máy cắt với các lưỡi dao sắc bén và cắt chúng thành các mảnh nhỏ. Những mảnh cao su này sau đó được xử lý thành dạng hạt khi đi qua một chiếc máy nghiền để nghiền các mảnh cao su thành các hạt nhỏ hơn, làm cho chúng dễ dàng sử dụng trong các quy trình sản xuất khác nhau, tùy thuộc vào sản phẩm mới.

• Nghiền lạnh: Nghiền lạnh là quá trình đông lạnh cao su bằng nitơ lỏng và nghiền chúng thành các hạt siêu mịn. Nhiệt độ thấp làm cho vật liệu đông cứng, giúp quá trình nghiền diễn ra dễ dàng hơn. Nghiền lạnh giúp tạo ra cao su polymer mịn, có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như làm vật liệu composite, lớp phủ, nhựa hoặc thậm chí là bột in 3D. Phương pháp này mang lại ưu điểm nhờ giữ được chất lượng của cao su và cải thiện hiệu suất quá trình tái chế.

Phương pháp tái chế hóa học

Sử dụng các chất hóa học tạo ra nhiều phương pháp tái chế khác nhau. Hai phương pháp tái chế hóa học chính là phương pháp phân hủy lưu hóa (devulcanization) và nhiệt phân (pyrolysis),đều hoạt động trên nguyên lý sử dụng các hợp chất hóa học để phân giải cao su và khôi phục các thành phần cốt lõi để sử dụng lại.

• Quá trình phân hủy lưu hóa: Phân hủy lưu hóa phá vỡ các liên kết trong thành phần của sản phẩm, tương tự như việc biến cao su cũ thành vật liệu cao su tự nhiên mới. Thông qua việc xử lý với nhiệt độ, hóa chất hoặc cả hai, các liên kết hóa học lưu huỳnh sẽ bị phá vỡ, cho phép cao su khôi phục hình dạng ban đầu của nó. Quá trình này cho phép cao su được xử lý lại để tạo ra các sản phẩm cao su tái chế mới.

• Nhiệt phân: Nhiệt phân là một phương pháp tái chế hóa học cho các loại cao su khác nhau, sử dụng áp suất, nhiệt độ cao (khoảng 430°C) và môi trường không có khí oxy để phân giải cao su thành các thành phần cấu tạo của nó. Quy trình này phân giải cao su tái chế thành dầu sinh học, khí tổng hợp và than sinh học, mang lại một số hiệu quả thú vị (đã nêu ở trên). Nhiệt phân là một phương pháp tái chế phù hợp cho các tấm sàn hoặc thảm cao su cũ. 

Trong một số trường hợp, thảm cao su không cần phải trải qua bất kỳ quy trình nào trong những quy trình kể trên vì bản thân chúng có thể được các đơn vị tái chế trực tiếp tái sử dụng cho các công việc như tu bổ và sử dụng làm rào chắn cho các khu vườn hoặc khu vực nhà ở.

Nguồn tham khảo: matsdirect.co.uk, thebarnyardsupplyco.com và specializedweb.com