Các yếu tố gây hư hỏng và giảm tuổi thọ của sàn tĩnh điện

Đôi nét về sàn tĩnh điện

Sàn tĩnh điện là một loại sàn được thiết kế đặc biệt nhằm kiểm soát và phân tán điện tích tĩnh, đảm bảo an toàn cho cả thiết bị và con người, đặc biệt là trong các xưởng công nghiệp hoặc khu vực có nhiều thiết bị điện tử. Điểm khác biệt chính của sàn tĩnh điện so với sàn thông thường nằm ở lớp phủ chuyên dụng có khả năng chống tĩnh điện, giúp ngăn ngừa sự tích tụ điện tích gây hỏng hóc cho các thiết bị điện tử nhạy cảm.

Sàn tĩnh điện được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như sản xuất linh kiện điện tử, phòng sạch, dược phẩm, thực phẩm và các trung tâm nghiên cứu. Ví dụ, trong các dây chuyền sản xuất linh kiện điện tử, sàn tĩnh điện giúp giảm thiểu rủi ro hư hỏng các linh kiện do điện tích, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, nhờ khả năng chịu lực và chống trượt, sàn tĩnh điện còn góp phần đảm bảo an toàn lao động, giảm nguy cơ tai nạn trong quá trình vận hành thiết bị và di chuyển của con người.

Các yếu tố gây hư hỏng và giảm tuổi thọ của sàn tĩnh điện

Tác động cơ học

Sàn tĩnh điện, dù có độ bền cao, vẫn có thể bị hư hỏng do các tác động cơ học trong quá trình sử dụng. Những yếu tố như tải trọng lớn, va đập mạnh hay ma sát liên tục đều có thể làm giảm tuổi thọ của sàn.

Sàn tĩnh điện thường được sử dụng trong môi trường công nghiệp, nơi có nhiều máy móc và thiết bị hạng nặng. Nếu sàn không được thiết kế chịu tải phù hợp, việc đặt các thiết bị quá nặng hoặc di chuyển xe nâng thường xuyên có thể gây nứt bề mặt, bong tróc lớp phủ chống tĩnh điện. 

Sự ma sát liên tục từ giày dép, bánh xe đẩy hay các dụng cụ cơ khí có thể làm trầy xước bề mặt sàn sau một thời gian nhất định. Khi lớp phủ chống tĩnh điện bị mài mòn, sàn sẽ không còn khả năng kiểm soát điện tích hiệu quả, làm tăng nguy cơ hư hỏng linh kiện điện tử.

Ảnh hưởng của điều kiện môi trường

Điều kiện môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và tuổi thọ của sàn tĩnh điện. Các yếu tố như độ ẩm, nhiệt độ và tia cực tím (UV) có thể tác động đáng kể đến chất lượng và chức năng của sàn.

Độ ẩm tương đối thấp, đặc biệt dưới 40%, có thể làm giảm hiệu quả của sàn chống tĩnh điện. Khi độ ẩm giảm, lớp màng ẩm tự nhiên trên bề mặt sàn biến mất, tạo điều kiện cho sự tích tụ điện tích tĩnh điện, gây nguy cơ hư hỏng cho các thiết bị điện tử nhạy cảm. Ngược lại, độ ẩm quá cao có thể dẫn đến hiện tượng ngưng tụ hơi nước, đặc biệt dưới mặt sàn, về lâu dài có thể làm hỏng cấu trúc sàn và giảm khả năng chống tĩnh điện.

Tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời và tia UV liên tục trong thời gian dài cũng có thể làm sàn tĩnh điện bị hư hỏng, giảm tuổi thọ của vật liệu, gây phai màu, nứt, giòn và lão hóa, đặc biệt là các loại sàn làm từ vật liệu nhựa hoặc cao su.

Tác động của hóa chất

Trong môi trường nhà xưởng công nghiệp, sàn tĩnh điện thường tiếp xúc với nhiều loại hóa chất khác nhau. Quá trình tiếp xúc này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất và tuổi thọ của sàn nếu không được xử  đúng cách. Một số tác động tiêu cực điển hình bao gồm:

• Một số hóa chất mạnh như axit, bazơ, dung môi công nghiệp (acetone, toluene, MEK) có thể làm mòn hoặc phá hủy lớp phủ bề mặt của sàn tĩnh điện, khiến sàn mất khả năng chống tĩnh điện.
• Lớp phủ chống tĩnh điện trên bề mặt sàn có thể bị biến tính khi tiếp xúc với hóa chất, làm mất khả năng kiểm soát điện tích.
• Dung môi mạnh có thể làm nhựa PVC trong sàn bị giòn, dễ nứt, bong tróc hoặc phồng rộp.

Lắp đặt và chăm sóc không đúng  cách

Việc lắp đặt và bảo trì sàn tĩnh điện đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và kéo dài tuổi thọ của sàn. Nếu không thực hiện đúng quy trình, sàn có thể gặp phải nhiều vấn đề ảnh hưởng đến chức năng chống tĩnh điện và độ bền.

Lắp đặt không đúng kỹ thuật

Sàn tĩnh điện yêu cầu quy trình lắp đặt chính xác để đảm bảo khả năng dẫn điện và độ bền trong thời gian dài. Một số lỗi phổ biến trong quá trình lắp đặt bao gồm:

• Sử dụng keo dán không phù hợp, làm giảm nhanh độ bám dính giữa sàn và bề mặt nền.
• Lắp đặt trên nền không bằng phẳng hoặc có độ ẩm cao, gây cong vênh, phồng rộp sàn sau một thời gian sử dụng.
• Không kết nối đúng hệ thống tiếp địa, khiến sàn mất khả năng dẫn điện và không thể kiểm soát điện tích hiệu quả.

Chăm sóc không đúng cách

Dù có độ bền cao, sàn tĩnh điện vẫn cần được vệ sinh và bảo trì định kỳ để duy trì hiệu suất. Một số sai lầm thường gặp trong bảo trì sàn bao gồm:

• Sử dụng hóa chất tẩy rửa mạnh như axit hoặc dung môi có cồn, làm hỏng lớp phủ chống tĩnh điện.
• Không vệ sinh thường xuyên, dẫn đến bụi bẩn tích tụ, làm giảm khả năng kiểm soát điện tích.
• Không kiểm tra định kỳ các kết nối tiếp địa, khiến hệ thống chống tĩnh điện bị suy giảm theo thời gian.

Hậu quả khi sàn tĩnh điện xuống cấp và hư hỏng

Khi sàn tĩnh điện bị hư hỏng hoặc mất khả năng chống tĩnh điện, nó có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt trong các môi trường yêu cầu kiểm soát điện tích như nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, phòng sạch và trung tâm dữ liệu.

• Tích tụ điện tích gây hư hỏng thiết bị: Điện tích tĩnh điện không được kiểm soát có thể gây phóng điện đột ngột, làm hỏng linh kiện điện tử, ảnh hưởng đến chất lượng thiết bị và sản phẩm.
• Gián đoạn sản xuất: Các sự cố liên quan đến tĩnh điện có thể dẫn đến lỗi sản xuất, giảm năng suất và tăng chi phí sửa chữa.
• Nguy cơ cháy nổ: Trong các môi trường chứa hóa chất dễ cháy, điện tích tĩnh điện có thể gây ra tia lửa điện, làm tăng nguy cơ cháy nổ.
• Tăng chi phí bảo trì và thay thế: Việc sửa chữa hoặc thay mới sàn bị hư hỏng thường tốn kém hơn nhiều so với việc bảo trì định kỳ.

Một số biện pháp bảo vệ và kéo dài tuổi thọ của sàn tĩnh điện

Để sàn tĩnh điện giữ được hiệu suất và kéo dài tuổi thọ, bạn có thể áp dụng các biện pháp dưới đây:

• Lắp đặt đúng tiêu chuẩn: Đảm bảo sàn được lắp đặt bởi các đơn vị chuyên nghiệp, kiểm tra kỹ nền trước khi thi công để tránh ẩm mốc và cong vênh.
• Bảo trì định kỳ: Thực hiện vệ sinh thường xuyên bằng dung dịch chuyên dụng, tránh dùng hóa chất mạnh có thể làm hỏng lớp chống tĩnh điện.
• Kiểm soát tải trọng: Hạn chế di chuyển máy móc hoặc vật nặng trực tiếp lên sàn mà không có biện pháp bảo vệ, với những khu vực có lưu lượng đi lại hoặc sử dụng cao thì có thể trải thêm thảm cao su (nếu phù hợp).
• Duy trì điều kiện môi trường ổn định: Giữ độ ẩm từ 40-60% để tránh giảm hiệu suất chống tĩnh điện, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với tia UV.

Kiểm tra hệ thống tiếp địa: Định kỳ kiểm tra kết nối tiếp địa để đảm bảo kiểm soát điện tích hiệu quả.