
Đôi nét về sàn tĩnh điện
Sàn tĩnh điện, hay còn gọi là sàn ESD (Electrostatic Discharge),là loại sàn được thiết kế đặc biệt để kiểm soát và giảm thiểu hiện tượng phóng tĩnh điện. Phóng tĩnh điện xảy ra khi hai vật tích điện tiếp xúc, gây ra giải phóng năng lượng đột ngột. Ví dụ thường thấy nhất là khi bạn đi lại trên mặt thảm rồi cầm vào tay nắm cửa, lòng bàn tay của bạn sẽ cảm thấy châm chích nhẹ do trong cơ thể bạn đã tích một lượng điện nhất định khi bàn chân ma sát với thảm, sau đó chạm vào kim loại (tay nắm cửa) dẫn đến phóng tĩnh điện.
Lượng điện này chỉ gây cảm giác đau nhẹ trong thời gian ngắn nhưng với các thiết bị điện thì ảnh hưởng của dòng điện này sẽ lớn hơn nhiều, chẳng hạn như làm hỏng các thành phần điện hoặc thậm chí gây cháy. Ngoài ra các dòng điện này cũng ảnh hưởng đến các chất dễ bay hơi như cồn. Do đó, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất, chế biến đều sử dụng sàn tĩnh điện để loại bỏ nguy cơ hỏng máy móc hoặc nguyên vật liệu.
Sàn tĩnh điện thường được ứng dụng trong các môi trường cần kiểm soát tĩnh điện nghiêm ngặt, chẳng hạn như sàn phòng sạch, nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, bệnh viện và các phòng thí nghiệm. Loại sàn này không chỉ giúp bảo vệ thiết bị mà còn đảm bảo an toàn cho con người.
Lợi ích của sàn tĩnh điện
Trước tiên, sàn tĩnh điện bảo vệ các thiết bị và linh kiện điện tử nhạy cảm khỏi hư hỏng do hiện tượng phóng tĩnh điện, từ đó giúp đảm bảo hiệu quả, năng suất của thiết bị, giảm thời gian chết và tiết kiệm chi phí sửa chữa. Bên cạnh đó, sàn tĩnh điện còn đảm bảo an toàn cho nhân viên bằng cách phân tán điện tích tĩnh, giảm nguy cơ bị điện giật.
Ngoài khả năng bảo vệ, sàn tĩnh điện còn có độ bền rất tốt, chịu được các thiết bị nặng và lượng người đi lại lớn, dễ vệ sinh và chăm sóc, đảm bảo hiệu suất lâu dài trong nhiều môi trường khác nhau.
Nguyên lý của sàn tĩnh điện
Mục tiêu chính của sàn tĩnh điện là chuyển tĩnh điện từ cơ thể con người hoặc các vật liệu tích điện xuống mặt đất, tránh nguy cơ làm hỏng các thiết bị nhạy cảm với tĩnh điện và đảm bảo an toàn môi trường làm việc. Để đạt được điều này, vật liệu sản xuất sàn ESD bao gồm các vật liệu dẫn điện như than chì, carbon hoặc các hạt phủ kim loại.
Dòng điện thường sẽ chạy theo đường “dễ đi” nhất, có ít điện trở hơn so với các đường khác. Cấu tạo của sàn tĩnh điện chính là dựa vào nguyên lý này. Cấu trúc của sàn tĩnh điện sẽ tạo nên các đường dẫn để phóng tĩnh điện tích tụ từ các hoạt động sử dụng như đi lại, kéo đồ vật,... xuống đất.
Vật liệu sàn tĩnh điện bao gồm các hạt dẫn điện hoặc sợi carbon có thể dẫn các electron đi theo hướng đã được nhà sản xuất và thợ thi công thiết kế. Khi đó, các vật hoặc người có tĩnh điện tiếp xúc với sàn tĩnh điện thì các điện tích trên vật hoặc người đó sẽ truyền xuống sàn và truyền vào đất.
Một số chú ý trong thi công sàn tĩnh điện
Rủi ro do tĩnh điện cho các thiết bị điện tử
Quá tải điện
Tĩnh điện có thể gây ra hiện tượng quá tải điện trong các thiết bị điện tử. Mỗi linh kiện chỉ chịu được một mức điện năng nhất định, nhưng trong một số trường hợp tĩnh điện có thể vượt qua giới hạn này. Khi bị quá tải, các linh kiện có ngưỡng chịu đựng thấp, đặc biệt là trong mạch vi điện tử, có nguy cơ bị hỏng hoàn toàn, dẫn đến chi phí sửa chữa hoặc thay thế cao, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc.
Hư hỏng do nhiệt
Khi xảy ra phóng tĩnh điện, dòng điện được giải phóng trong thời gian rất ngắn nhưng có thể tạo ra nhiệt lượng đủ lớn để làm cháy các dây liên kết nhỏ hoặc gây hư hỏng các chip điện tử.
Đoản mạch
Hiện tượng đoản mạch thường xảy ra khi phóng tĩnh điện kết nối hai phần mạch không được liên kết trong thiết kế ban đầu. Đặc biệt, nếu sự cố này xảy ra trong thiết bị đang hoạt động, nó có thể làm hỏng toàn bộ hệ thống, gây mất dữ liệu hoặc ngừng hoạt động đột ngột.
Nguy cơ cháy nổ
Ngoài các rủi ro về điện tử, tĩnh điện còn gây nguy cơ cháy nổ. Khi dòng điện tạo ra tia lửa gần các chất dễ cháy hoặc dễ bắt lửa, nó có thể gây cháy, làm hỏng thiết bị và đe dọa an toàn của con người và cơ sở vật chất.
Xác định tiêu chuẩn cho từng khu vực
Trên thực tế, không có một quy trình thi công chung 100% cho tất cả các sàn tĩnh điện. Tiêu chuẩn áp dụng cho từng lĩnh vực và từng loại công trình có thể khác nhau, ví dụ như xưởng sản xuất thiết bị điện tử sẽ có tiêu chuẩn riêng biệt so với sàn trong bệnh viện. Do đó, việc xác định đúng tiêu chuẩn cần tuân thủ là bước quan trọng đầu tiên khi thi công sàn tĩnh điện.
Vật liệu sàn tĩnh điện
Sàn tĩnh điện được làm từ nhiều loại vật liệu, chẳng hạn như epoxy, polyurethane, gạch cao su và gạch vinyl. Mỗi loại có những đặc điểm riêng về khả năng chống trượt, hấp thụ âm thanh, vệ sinh và tính linh hoạt.
Đánh giá tình trạng công trình
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến sàn tĩnh điện bị hỏng là do không xem xét kỹ lưỡng tình trạng của công trình trước khi thi công. Kiểm tra và đảm bảo bề mặt công trình đạt điều kiện tốt nhất giúp giảm thiểu rủi ro và tăng độ bám dính của sàn tĩnh điện.
Kiểm tra sàn sau khi lắp đặt
Sau khi thi công hoàn tất, bạn nên kiểm tra lại sàn một lượt. Chú ý đến các đặc điểm liên quan điện và các tiêu chuẩn riêng của từng khu vực.
Chọn đúng đơn vị thi công
Lựa chọn được đơn vị thi công sàn tĩnh điện phù hợp đóng vai trò quyết định đến chất lượng của công trình. Đơn vị thi công có uy tín và kinh nghiệm sẽ đảm bảo quá trình thi công diễn ra thuận lợi, đúng hạn và tối ưu chi phí.
Khi lựa chọn đơn vị thi công, hãy ưu tiên các công ty được cấp phép và bảo hiểm, có nhiều năm kinh nghiệm trong thi công sàn tĩnh điện. Bạn cũng nên chú ý đến tính minh bạch, đánh giá từ khách hàng cũ và các đối tác của đơn vị này.